Brioszka

Opublikowane przez Ala Szyntor w dniu 4 kwietnia 20204 kwietnia 2020

Brioszka to nie tylko rodzaj słodkiej drożdżówki, ale również znany ścieg na drutach. Dziś nie poznasz przepisu na francuską bułkę, ale na pocieszenie pokażę Ci, jak wykonać brioszkę w rzędach i okrążeniach.

Brioszka, zwana również ściegiem patentowym (ang. Patent Stitch) lub ściągaczem angielskim (ang. English rib, ścieg dwustronny angielski)*, to bardzo elastyczny ścieg, przypominający swoim wyglądem ściągacz.

Powstaje ona przez naprzemienne przerabianie oczka i zdejmowanie kolejnego wraz z tworzeniem dodatkowego narzutu – tym będziemy zajmować się za chwilę.

Z brioszką jednak kojarzone są również inne ściegi, które powstają przez przerabianie oczek wkłuwanych – najlepszym tego przykładem jest tzw. Fisherman’s Rib. Choć sposób wykonania tego ściegu różni się od wykonania brioszki, to efekt końcowy jest identyczny!

W Holandii, zarówno brioszkę, jak i Fisherman’s Rib określa się mianem patentsteek. W języku angielskim brioszka nazywana jest również Shaker knitting. Łatwo się pogubić!

Żeby było jeszcze ciekawiej, brioszkę można wykonać w jednym kolorze (brioszka jednokolorowa) lub w dwóch (brioszka dwukolorowa). My skupimy się wyłącznie na brioszce jednokolorowej, która jest podstawowym ściegiem w Candy Wool Sweater. Z tego wpisu dowiesz się jak przerabiać brioszkę w rzędach lub okrążeniach. Nie będziemy zajmować się dodawaniem ani odejmowaniem oczek, jak i brioszką dwukolorową, przyjdzie na to czas.

*w książkach znajdziesz różne nazwy związane z brioszką i wszystkie są poprawne, źródło: Vogue Knitting the Ultimate Knitting Book

Zanim zaczniesz, zapoznaj się z poniższymi pojęciami:

Oczko prawe brioszki (opb)
przerób razem na prawo narzut i oczko z poprzedniego okrążenia

Oczko lewe brioszki (olb)
przerób razem na lewo narzut i oczko z poprzedniego okrążenia

Brioszka w rzędach

Obejrzyj tutorial i subskrybuj mój kanał na YT!

Nabierz parzystą liczbę oczek na drut.

1. rząd (tzw. rząd przygotowawczy):

1 o. brzeg., *1 o. prawe, zrób narzut (przekładając nić wiodącą od przodu do tyłu robótki, tzw. narzut na prawo) i równocześnie zdejmij oczko z lewego drutu na prawy jak do przerobienia na lewo*, powtarzaj od * do * aż do ostatniego oczka na drucie, 1 o. brzeg.

2. rząd i kolejne:

1 o. brzeg., *przerób razem na prawo narzut i oczko z poprzedniego rzędu (oczko prawe brioszki), zrób narzut i zdejmij oczko z lewego drutu na prawy jak do przerobienia na lewo*, powtarzaj od * do * aż do ostatniego oczka na drucie, o. brzeg.

Możemy przerabiać również wszystkie oczka z narzutem na lewo, uzyskując ten sam efekt, co wyżej.

Brioszka w okrążeniach

Brioszka w okrążeniach nieco różni się wykonaniem od brioszki w rzędach. Mianowicie w co drugim okrążeniu zamiast na prawo przerabiamy oczko z narzutem na lewo. Tutorial wszystko wyjaśnia:

Nabierz parzystą liczbę oczek na drut i zamknij okrążenie. Nałóż marker na drut, który wyznaczy początek okrążenia.

1. okrążenie (tzw. okrążenie przygotowawcze):

*1 o.p., zrób narzut (przekładając nić wiodącą od przodu do tyłu robótki, tzw. narzut na prawo) i równocześnie zdejmij oczko z lewego drutu na prawy jak do przerobienia na lewo*, powtarzaj od * do * przez całe okrążenie.

2. okrążenie:

*zrób narzut i zdejmij oczko z lewego drutu na prawy jak do przerobienia na lewo, przerób razem na lewo narzut i oczko z poprzedniego okrążenia (oczko lewe brioszki)*, powtarzaj od * do * przez całe okrążenie.

3. okrążenie:

*przerób razem na prawo narzut i oczko z poprzedniego okrążenia (oczko prawe brioszki), zrób narzut i zdejmij oczko z lewego drutu na prawy jak do przerobienia na lewo*, powtarzaj od * do * przez całe okrążenie.

Powtarzaj cały czas 2. i 3. okrążenie.

Moment zmiany jednego okrążenia na kolejne wymaga od nas nieco większej uwagi. Z pewnością pomocny będzie tu marker, który oddziela ostatnie oczko danego okrążenia od pierwszego oczka następnego okrążenia.

Brioszka – na co zwracać uwagę?

Nabieranie i zamykanie oczek

Brioszka jest bardzo elastycznym ściegiem i im luźniej ją będziesz robić, tym bardziej będzie się rozciągać. Pamiętaj też, by luźno nabierać oczka, jak i je zamykać.

Narzuty

Sposób wykonania narzutu zobaczysz na filmach powyżej. Tak naprawdę trudno nazywać go w taki sposób. W brioszce po prostu przekładamy nić wiodącą do przodu robótki i równocześnie zdejmujemy oczko bez przerabiania. W efekcie rzeczywiście powstanie narzut, który niczym szalik wokół szyi ściśle otacza zdjęte oczko.

Poprawianie błędów

Ratowanie sprutego oczka brioszki z początku wydaje się niemożliwe, jednak z czasem jesteś w stanie nadrobić straty bez prucia. Jeśli zaś mówimy od oczkach dodanych lub odjętych, wówczas potrzebna jest niezła pamięć i cierpliwość, by odtworzyć takie oczko.

Poniżej dowiesz się, jak uratować oczko brioszki (choć szczerze mam nadzieję, że ten tutorial Ci się nie przyda):

Aby uratować oczko brioszki, użyj w tym celu szydełka lub cienkich drutów.

1. Znajdź ostatnie oczko prawe, które nie uległo spruciu i wsuń w nie szydełko.
2. Następnie znajdź dwa sąsiadujące ze sobą narzuty (nić tworząca narzut jest dość krótka). Wsuń pod nie szydełko.
3. Teraz szukaj trzeciej nici, którą przeciągnij przez oczko prawe i oba narzuty, znajdujące się na szydełku. Ta nić jest zdecydowanie dłuższa od tej będącej narzutem.
4. Przeciągnięta nić utworzy oczko prawe. Na koniec złap szydełkiem drugi narzut i przełóż go razem z oczkiem na lewy drut.

Jeśli spruciu uległo lewe oczko brioszki, odwróć robótkę na drugą stronę i ratuj je tak, jakby było prawym oczkiem brioszki.

Zużycie włóczki

Brioszka ponadto „wciąga” znacznie więcej włóczki niż w porównaniu ze ściegiem gładkim prawym lub francuskim. Musisz więc uwzględnić to podczas zakupów, gdy będziesz chciała zrobić tym ściegiem sweter.

Brioszka a fałszywy ścieg angielski

Przerabiając brioszkę uzyskujemy dwustronny ścieg, tzn. taki, który tak samo wygląda na prawej i lewej stronie robótki. Brioszki (zwanej też dwustronnym ściegiem angielskim) nie należy mylić z podobnym do niej tzw. fałszywym ściegiem angielskim (jednostronnym ściegiem angielskim).

Słownictwo

W brioszce mówimy przede wszystkim o „oczku prawym brioszki” (brk – brioche knit lub bark) i o „oczku lewym brioszki” (brp – brioche purl lub burp). Oczko prawe brioszki to oczko z narzutem, które przerabiamy razem na prawo. Analogicznie do tego ma się definicja „oczka lewego brioszki”.

W języku polskim nie mamy zbyt wielu skrótów, które pomogłyby nam w poruszaniu się we wzorach z brioszką. W języku angielskim jest to znacznie łatwiejsze. Słownik angielskich pojęć związanych z brioszką poznasz w rozszerzonej wersji „Słownika dla dziewiarek”.

Próbka. Liczenie oczek i rzędów w brioszce.

Brioszka jest dość elastycznym ściegiem, dlatego mierzenie próbki jest trudniejsze. Im większą próbkę przygotujesz, tym dokładniej ocenisz liczbę oczek i rzędów np. w odcinku 10 cm. Warto również pomyśleć o namoczeniu próbki i ocenie, jak zachowuje się pod wpływem wody.

Żeby było jeszcze ciekawiej, w brioszce inaczej liczymy zarówno oczka, jak i rzędy.

Kiedy przerobisz kilka rzędów bądź okrążeń brioszki zauważysz, że ścieg tworzy tzw. kolumny (kolumny oczek prawych i kolumny oczek lewych, zdj. poniżej).

Chcąc policzyć oczka brioszki po zrobieniu próbki, najłatwiej będzie policzyć kolumny oczek prawych i lewych (1 oczko brioszki = 1 kolumna).

Kiedy zaś chcesz policzyć oczka brioszki w trakcie przerabiania robótki, policz tylko oczka na drucie, bez narzutów. Narzuty są traktowane jako spójna część oczka brioszki. Inaczej mówiąc: 1 oczko brioszki w rzędzie (w okrążeniu) = 1 oczko z narzutem lub 1 oczko bez narzutu.

Z kolei aby uzyskać jeden rząd brioszki należy w praktyce przerobić dwa rzędy robótki. Gdybyś miała policzyć rzędy na zdjęciu wyżej, prawdopodobnie policzyłabyś liczbę oczek prawych w jednej kolumnie brioszki, tj. 14. To oznacza, że w rzeczywistości musisz wykonać 28 rzędów (lub okrążeń) robótki. Podsumowując: 1 rząd brioszki = 1 oczko prawe w kolumnie = 2 przerobione rzędy robótki.

Dla odmiany w Candy Wool Sweater interesuje nas tylko bezwzględna liczba rzędów lub okrążeń.

Na początku brioszka wydaje się być trudna i niezrozumiała dla tego, kto nigdy nie miał z nią do czynienia. Pamiętaj, że ćwiczenie czyni mistrza, dlatego druty w dłoń i bierz się do pracy!

Ściskam, Ala.